zondag 16 augustus 2009

John Wiseman - Het SAS Survival Handboek

Wie in extreme omstandigheden wil overleven, heeft best een goede kennis van welk voedsel er in de omgeving beschikbaar is, hoe die te verzamelen en klaar te maken. Maar ook een inzicht in wat het menselijk lichaam nodig heeft, is onontbeerlijk in overlevingssituaties. De archieven van de Hudson Bay Company, die aan de basis lag van de vorming van Canada, bezit verschillende rapporten over trappers die de hongerdood stierven alhoewel ze elke dag konijn te eten hadden. Konijnen bevatten weinig vet en vitaminen die voor de mens onontbeerlijk zijn. De mens spreekt dan ook zijn eigen vet- en vitaminereserves aan om het konijnenvlees te verteren en deze worden vervolgens in de uitwerpselen afgescheiden. Als ze niet worden vervangen, dan verzwakt de mens en krijg die vitaminegebrek. Als er meer konijn wordt gegeten, verergert de toestand. De trappers aten zichzelf letterlijk dood, terwijl het eten van de beschikbare vegetatie hun leven had kunnen redden.

Sinds 1986 verschaft Het SAS Survival Handboek levensnoodzakelijke informatie over technieken om overleving in noodsituaties mogelijk te maken. De auteur John Wiseman diende 26 jaar bij de Special Air Service (SAS) van het Britse leger en werd ook survivalinstructeur bij dit elitekorps. Sindsdien baat hij zijn eigen survival school uit in Hereford en blijft hij het SAS handboek reviseren en bijwerken. Deze nieuwe editie is inmiddels al de 22ste herziene druk van een titel dat al meer dan een miljoen keer over de toonbank ging.

De basisvaardigheden die de militairen van de SAS moeten beheersen om waar dan ook te overleven, vormen het uitgangspunt voor dit boek dat in elf hoofdstukken is ingedeeld. Achtereenvolgens presenteert Wiseman hoofdstukken met de titels ‘essentiële zaken’, ‘strategie’, ‘klimaat en terrein’, ‘voedsel’, ‘kampeertechnieken’, ‘aanwijzingen interpreteren’, ‘onderweg’, ‘gezondheid’, ‘overleven op zee’, ‘redding’ en ‘rampen’. Vooral het 135 bladzijden lange vierde hoofdstuk over voedsel interesseert ons in de context van de Kookboekenrecensent.

Het hoofdstuk begint met een essentiële inleiding over voedsel en voedingswaarde. Deze informatie vormt de basis voor de selectie van het nodige dieet in extreme situaties. Planten bevatten bijvoorbeeld essentiële vitaminen en mineralen en zijn rijk aan proteïne en koolhydraten. Maar nieuwe planten moeten worden uitgetest om te zien dat ze niet giftig zijn. Wiseman geeft hiervoor een procedure in vijf stappen die strikt moet worden opgevolgd en inventariseert hoe je giften in planten kan herkennen. Alleen al in Europa zijn er 10.000 eetbare wilde planten. Een flora in kleur met beknopte informatie geeft een overzicht van de meest voorkomende planten, wortels, knollen, bomen, paddestoelen, tropische planten, zeewier en algen die eetbaar of giftig zijn. Om eetbare dieren zoals wild en zoogdieren te vinden, moet men sporen en prenten kunnen interpreteren en legers en holen vinden. Met overzichtelijke afbeeldingen van sporen en beknopte informatie over verschillende dieren, levert dit boek een handige leidraad bij het zoeken naar voedsel waartoe ook reptielen, vogels, insecten, slakken en wormen worden gerekend. Hoe je deze dieren kunt vangen wordt dan weer uit de doeken gedaan in afzonderlijke secties over vallen en strikken en over jagen. Aan de hand van duidelijke tekeningen leer je hoe je verschillende soorten vallen en wapens kunt maken en welke technieken je kan gebruiken om met succes je buit te verschalken. Het slachten, schoonmaken en versnijdenvan de buit is een volgende stap waaraan aandacht wordt besteed. Een afzonderlijk deeltje over vis vangen en bereiden sluit dit overlevingshoofdstuk over voedsel af.

Het SAS Survival Handboek is vooral gericht op die hard survivors of geëvolueerde boy scouts. Toch bevat dit hoofdstuk over voedsel basiskennis en -vaardigheden die elke avontuurlijke foodie zou moeten bezitten. Wat is er puurder dan in de volle natuur zelf je potje bijeen te zoeken, te vangen en te koken? Dit boek levert hierbij de aangewezen leidraad.

[Edward Vanhoutte]


Titel: Het SAS Survival Handboek
Auteur: John Wiseman
Uitgeverij: Kosmos
Jaar: 2009
Collatie: 576 pp. – ill.
ISBN: 978-90-215-4551-6
Kwalitatieve beoordeling: ****
Moeilijkheidsgraad: II

Geen opmerkingen: