maandag 6 april 2009

Tony Le Duc e.a. - Kook Ze! Vreemd

Toen ik enkele dagen geleden – de trein naderde mijn station van bestemming – even controleerde op welke bladzijde ik was aangekomen om thuis direct verder te kunnen lezen, zocht ik vergeefs naar een paginanummer dat er niet was, en dat vond ik een beetje... vreemd. Toen viel het mij op dat geen enkele bladzijde in dit boek een paginanummer had. Dit boek gebruikt een zintuiglijker manier van interne organisatie dan onze westerse leescultuur voorprogrammeert, en dat werkt bevreemdend. Het gebruik van een andere papiersoort, bijvoorbeeld, signaleert de overgang tussen het kookboek met veertig recepten en het magazine met journalistieke teksten, cartoons, fotogalerijen en een kortverhaal. En ik betrapte mijn vingertoppen erop voorturend van de gladde kaft naar de ruwe kaftopdruk te glijden en terug. Mijn ogen bewogen over de woorden, mijn vingers onbewust over het boek dat zelf beweging in zich draagt. Als je bladzijden van dit boek van achter naar voren door je vingers laat glippen, zoals je dat als kind deed met speciaal daarvoor gemaakte ‘cinemaboekjes’, merk je dat de receptennummers in de gekleurde marges opklimmen terwijl ze numeriek aflopen. Mooi.

Mijn kindertijd, daar moest ik aan denken toen ik dit boek las. De fotogalerij van Stephanie Diani waarin modellen orgaanvlees gebruiken als tweede huid voerde me terug naar de slachtfestijnen waarna steevast varkensdarmen en -hersenen op het menu stonden, en rundertong, lever, hart, of kippenlevers en -magen – een lekkernij waar mijn kinderen ook nu nog graag van smullen. De praktijk van het bakken van hersenen, hier gedemonstreerd door Willem Asaert, kreeg ik met de paplepel ingegoten. De vreemde eetervaringen waarvan Debbie Pappyn verslag doet, deed me die verre reizen herbeleven naar toen nog vreemde landen waar ik varkensoren, andouillete, kokeretsi, biltong, inktvis mét inkt, percebes en angulas at. Als ik hierover vertel in mijn vriendenkring wordt meer dan één wenkbrauw gefronst en kreten van walging geslaakt. Zij zullen het thema van dit Kook Ze!-volume een goede keuze vinden.

De kritische stukken over de ecologische voetafdruk van onze economisch ingevoerde boontjes door Jan Scheidtweiler en over de culinaire relevantie van food-pairing door Pieter Van Doveren brachten me terug naar de multiculturele en geglobaliseerde realiteit met een breed aanbod aan geïntegreerde uitheemse producten en gerechten. Willem Asaert mijmert hierover in zijn tekst die op zoek gaat naar wat 'vreemd' nu eigenlijk is, en Linda Roodenburg geeft een inkijk in de geschiedenis van de vreemde kost in Nederland. En toen had ik bijna mijn afstapplaats gemist.

Het kookboekgedeelte bestaat uit veertig recepten waarbij de ingrediënten vreemd zijn omdat ze uitheems zijn, omdat ze je op het verkeerde been zetten of niet meteen met menselijke consumptie worden geassocieerd, omdat ze samen een vreemde combinatie vormen, of omdat ze tot een bevreemdend kleurenpalet behoren. Zwart, bijvoorbeeld. Met uitzondering van die zwarte gerechten van de Zweedse culinaire fotograaf Björn Lindberg, zijn alle gerechten gefotografeerd door bedenker en uitgever Tony Le Duc. Vóór het magazinegedeelte staan de aperitiefhapjes en de voorgerechten, en na de journalistieke pagina’s komen de soepen, hoofdgerechten en nagerechten. Bij elk recept staat voor hoeveel personen er wordt gekookt en in welke tijd het gerecht klaar is. De receptuur zelf is beknopt maar helder, en waar nodig krijgt een bepaald ingrediënt wat extra uitleg.

Verder bevat het boek vooraan een voorwoord van Le Duc, een inhoudsopgave van het volledige volume, en een introducerend productmozaïek dat meteen de toon zet en van waaruit wordt verwezen naar verschillende recepten verderop. Achteraan worden de katernen volgemaakt met twee bladzijden waarop de lezer zijn nota’s kwijt kan, enkele extra paginagrote foto’s, alfabetische indexen op gerechten en op producten en voor het colofon nog wat informatie over de Kook Ze!-reeks.

Dit derde volume in de reeks heeft het juiste evenwicht gevonden tussen kookboek en magazine. Ook binnen het magazinegedeelte wordt er prettig gevarieerd met de inhoud. De boekverzorging en de vormgeving van Katleen Miller zijn top en het drukfoutje bij gerecht 22 (en ook in de productenindex) is een te verwaarlozen detail.

Met deze uiterst geslaagde uitvoering van het bookazine-concept met bijhorende website (www.kookze.be) is het reikhalzend uitkijken naar de volgende volumes en thema’s. Een foodie die zich niet abonneert op deze Kook Ze!-reeks, dat zou ik pas vreemd vinden.

[Edward Vanhoutte]


Titel: Kook Ze! Vreemd
Auteur: Daphne Aalders, Willem Asaert, Wil Jansen, Debbie Pappyn, Linda Roodenburg, Jan Scheidtweiler en Pieter Van Doveren
Fotografie: Koen Broos, David de Vleeschouwer, Stefanie Diani, Tony Le Duc, Björn Lindberg en Carl Van Hees
Uitgeverij: Minestrone
Jaar: 2009
Collatie: 180 pp.
ISBN: 978-90-81293-10-5
Kwalitatieve beoordeling: ****
Moeilijkheidsgraad: II

Geen opmerkingen: