Stel, de oom van je opa, je opa zelf, zijn broer, je vader, je ooms, tantes, neven, nichten en je zus zijn of waren allen bereider en verkoper van Italiaans ijs in Italië, Duitsland, Rusland en Nederland. De overgrootvader, opa en oom van je man deden hetzelfde in Polen. Dan is het toch niet vreemd dat je zelf samen met je man een ijssalon opent in Utrecht zoals Carlina Coletti De Lorenzo deed. Haar familiegeschiedenis is fascinerend en vult het eerste hoofdstukje van dit leuke boekje voor kinderen en smulpapen vanaf acht jaar.
In 1928 kwam haar opa naar Nederland om er ijs te maken en te verkopen, maar omdat de Nederlandse administratie dat ambacht niet kende, kreeg hij een vergunning voor... een vliegtuigfabriek. Enkele jaren later opende hij de eerste ijswinkel in Nederland. Daar kon je aan tafeltjes ijs eten met een lepeltje uit een glas. Hij verzon de naam 'ijssalon' voor zijn zaak tegen het advies in van een vriend die bang was dat de mogelijke verwarring met 'saloon' te groot was en dat men aan vechtende cowboys en indianen zou denken. In zijn ijssalon verkocht opa ook waterijs (sorbet) wat toen nog totaal onbekend was in Nederland.
Nochtans was dat de eerste vorm van consumptie-ijs dat door de Romeinen al werd gemaakt. Ijs uit speciaal gebouwde ijskelders werd fijngestampt, met een smaakje overgoten en gezoet met honing. De Italiaanse kok Buontalente ontwikkelde rond 1600 het recept voor ons huidige ijs. Via zijn kookkunsten aan het Franse hof verspreidde de ijskoorts zich vlug over de Europese hoven. Die wilden allemaal Italiaanse ijsmakers in dienst hebben die door Buontalente werden opgeleid. Zo komt het dat kwaliteitsijs met Italië wordt geassocieerd. De kunst bestond erin om met een pekel van ijsklontjes en zout een vriestemperatuur van -20°C te verkrijgen waarin het ijs met de hand kon worden gedraaid. Later werden natuurlijk de elektrische ijsmachines ontwikkeld. Het koekhoorntje werd dan weer uitgevonden door een Italiaanse ijsverkoper die door zijn voorraad glaasjes zat en op de wereldtentoonstelling van 1904 toevallig naast een bakker stond die voor hem versgebakken galetjes oprolde tot hoorntjes.
Carlina Coletti De Lorenzo vertelt de geschiedenis van het ijs in het tweede hoofstukje van dit boekje op een manier die kinderen vanaf de lagere school zeer aanspreekt. Niet alleen de taal is helder en verzorgd, de variatie aan teksten zorgt voor een prettige afwisseling: weetjes, proefjes (zelf pekel maken!) en het woord 'ijs' in zeven talen mét uitspraaktip.
Na deze twee inleidende hoofdstukjes is het tijd voor het echte werk. Coletti De Lorenzo vertelt hoe haar man Roberto elke dag ijs maakt voor hun ijssalon. Ze geeft een basishandleiding ijsbereiden, maar niet vooraleer ze stilstaat bij de noodzakelijke hygiëne en netheid en de mogelijke gevaren van de keuken. Dan volgen vier recepten voor sauzen die bij feestelijk ijs kunnen worden geserveerd, en vertelt ze hoe je slagroom klopt en hoe je ijssandwiches maakt. Daarna komen drie recepten voor ijslolly's, twee voor sorbetijs, zeven voor roomijs en eentje voor tomatenijs. De recepten zijn stap voor stap opgebouwd zodat ze makkelijk te volgen zijn en ze vermelden ook de bereidingstijd, het keukenmateriaal en het boodschappenlijstje. De leuke illustraties van Gertie Jaquet zorgen in het hele boek voor een geslaagde verluchting van de bladspiegel. Jaquet verzorgde ook de illustraties bij het boekje Lekker! pannenkoeken dat samen met dit ijsboekje verschijnt.
Met wat hulp kan elk kind vanaf acht jaar dit boek gebruiken om zelf ijs te maken, te versieren en te serveren. Maar alleen kleine Italiaantjes kunnen echt Italiaans ijs maken.
[Edward Vanhoutte]
Titel: Lekker! ijs
Auteur: Carlina Coletti De Lorenzo
Illustraties: Gertie Jaquet
Uitgeverij: The House of Books
Jaar: 2009
Collatie: 80 pp.
ISBN: 978-90-443-2309-2
Kwalitatieve beoordeling: ***
Moeilijkheidsgraad: I
Leeftijd: 8+
Geen opmerkingen:
Een reactie posten