maandag 31 augustus 2009

Marc Declercq - Kleine culinaire encyclopedie van Vlaanderen

Het was niet zonder reden dat Marc Declercq in 2007 werd genomineerd voor de Vlaamse Cultuurprijzen in de categorie Smaakcultuur. Al meer dan dertig jaar bepaalt Declercq met zijn verhalen, artikelen, interviews en recensies in hoge mate de kwaliteit van de culinaire journalistiek in Vlaanderen. Chefs als Felix Alen, Marc Paesbrugghe, Kristof Coppens, Marc Clement en Christer Elfving gebruiken Declercqs pen voor hun kookboeken en met zijn bedrijfje Foodwriters bedenkt hij kookboekconcepten. Andere kookboeken vertaalt of redigeert hij voor zowat alle culinaire uitgevers uit het Nederlandstalige taalgebied. Daarnaast schrijft Marc Declercq artikelen en interviews over eten en drinken voor gastronomische tijdschriften of lifestyle magazines, restaurantrecensies voor het gratis maandblad 03 en wekelijkse reportages over de achtergronden van producten en bereidingen voor een kwaliteitskrant. Voor wie een beetje vertrouwd is met Declercqs oeuvre komt deze Kleine culinaire encyclopedie van Vlaanderen helemaal niet als een verassing. En dat is niet alleen omdat het boek al een tweetal jaren werd aangekondigd. Een rode draad doorheen Marc Declercqs werk wordt gevormd door zijn voorliefde voor het Vlaamse culinaire erfgoed waarin topingrediënten, seizoens- en streekproducten en geschiedenis elkaar vinden.

Dit boek biedt een overzicht van de immense rijkdom aan streekproducten die Vlaanderen en Brussel te bieden hebben. Declercq hanteert hierbij de term ‘streekproduct’ in zijn meest letterlijke betekenis, namelijk een product dat lokaal wordt geproduceerd en dat via zijn grondstoffen en historie een relatie heeft met de regio, wars van het feit of die al dan niet worden erkend door een of ander label van de VLAM (Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing). Alle erkende producten worden wel netjes in het boek vermeld met hun label, maar Declercq beperkt zich niet tot die lijst maar neemt ook streekgebonden lekkernijen op die het nog niet zo ver hebben geschopt.

De basis voor dit boek werd gelegd door de reeks ‘De Ronde van België voor Fijnproevers’ die Declercq in 2005 in de weekendbijlage van De Standaard publiceerde. Voor deze reeks maakte de auteur gebruik van het archief van de Academie voor Streekgebonden Gastronomie (ASG) die o.a. waakt over de term ‘streekproduct’ en iedereen aanmoedigt om in de eigen keuken met streekproducten te werken. Het was ook deze Academie die met de eer ging lopen om de eerste laureaat van de Vlaamse Cultuurprijs voor Smaakcultuur te zijn. Voor deze reeks, en voor dit boek, legde Declercq lijsten aan van oude en nieuwe streekproducten en van hun producenten. Hij contacteerde elke producent met de vraag of het streekproduct nog werd gemaakt en controleerde of dat ook ter plaatse gebeurde. Het resultaat van al dat (op)zoek en controlewerk is te vinden in dit boek.

Per provincie worden de honderden streekproducten in verschillende categorieën geordend, zoals vlees, kaas, bier, snoep, koekjes en gebak, likeur, wijn, enzoverder. Per product wordt minimaal een beschrijving gegeven en het adres van de producent, maar meestal geeft Declercq bijkomende informatie over het productieproces, de geschiedenis van het product, en de oorsprong van de naam. De vele foto’s in deze Kleine culinaire encyclopedie geven de lezer ook prettige visuele informatie. Elk provinciehoofdstuk sluit af met telkens drie recepten die samen een streekmenu vormen vol met streekproducten en die gecreëerd werden door Patricia Desmedt, Felix Alen, Marc Clement, Koen Somers en Filip Bossuwé. Het register achteraan het boek geeft een alfabetisch overzicht van alle opgenomen streekproducten per categorie waarna een uitgebreide fotoverantwoording volgt.

Deze Kleine culinaire encyclopedie van Vlaanderen is heerlijk om in te grasduinen, methodisch te consulteren of gewoon van cover to cover te lezen. Wie geïnteresseerd is in ons Vlaamse culinaire erfgoed moet dit boek zeker op de plank hebben. Wie (nog) niet geïnteresseerd is in wat Vlaanderen op het gebied van streekproducten te bieden heeft, moet maar gauw van gedacht veranderen. Dit boek lezen is een kleine moeite vergeleken met de immense klus die Marc Declercq heeft geklaard om dit overzicht bijeen te schrijven in een bondige en boeiende stijl. En die Vlaamse Cultuurprijs, die krijgt hij nog wel.

[Edward Vanhoutte]


Titel: Kleine culinaire encyclopedie van Vlaanderen
Auteur: Marc Declercq
Fotografie: Divers
Uitgeverij: Standaard Uitgeverij
Jaar: 2009
Collatie: 224 pp. – ill.
ISBN: 978-90-02-22284-9
Kwalitatieve beoordeling: ****
Moeilijkheidsgraad: II

Geen opmerkingen: