maandag 19 november 2007

Lizet Kruyff & Jonneke Krans - Mozarts Menu. De eetcultuur van de tweede helft van de 18e eeuw

Tweehonderd vijftig jaar geleden werd Wolfgang Amadeus Mozart geboren in Salzburg waar hij op zeer jonge leeftijd al zijn muzikaal talent tot ontwikkeling bracht. Dat talent, dat hij tot op zekere hoogte deelde met zijn zus Nannerl, had hij geërfd van zijn vader die als violist de op één na hoogste muzikale functie bekleedde bij de aartsbisschop. Al vroeg trokken de Mozarts door Europa en werden ontvangen aan hoven en salons van de betere burgerij. Met het thuisfront, en dan vooral met hun mecenas en huisbaas Hagenauer, onderhielden de reizigers een levendige correspondentie. Samen met notities, libretti en liederen vormen die brieven het bronnenmateriaal waarin de wetenschapsjournalisten Lizet Kruyff en Jonneke Krans speurden naar allerhande verwijzingen naar de eetcultuur van de tweede helft van de achttiende eeuw. Nu eens gaat het over vermeldingen van lokale producten en gerechten, dan weer eens werd er een recept naar het thuisfront verstuurd, of werd er verslag gedaan van een souper of een drankgelag.

Het boek is duidelijk door journalisten en niet door wetenschappers gemaakt, getuige de inconsequente manier waarop ze nu eens wel en dan weer niet noteren uit welke brief of ander document een bepaald citaat komt, de ongegeneerdheid waarmee citaten onverantwoord worden vertaald, de onvolledigheid van bibliografische referenties, en het bijgevoegd erratum wat correcte beschrijvingen toevoegt bij de ‘ca. 40 afbeeldingen van boeken uit de collectie van de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam’ die ‘zijn vervaardigd en gepubliceerd zonder toestemming van de bibliotheek.’

Het boek behandelt verschillende facetten van de eetcultuur van de tweede helft van de achttiende eeuw, en hangt korte thematische stukjes van enkele paragrafen lang op aan het Mozart-bronnenmateriaal. Daarmee willen de auteurs en de uitgever hun karretje aan de trein van het internationale Mozartjaar hangen, maar ook zonder Mozart was dit een leuk en onderhoudend werk geworden. Niet voor de culinaire historici onder de lezers, daarvoor is de toon wat te populair, en het opzet te weinig wetenschappelijk, maar wel voor de culinair geïnteresseerde, en misschien ook voor de muziekliefhebber die kennis wil nemen van de culinaire context van Mozart’s tijd. Naast wetenswaardigheden over producten, bereidingswijzen, keukeninrichtingen, etiquette, koks en kookboeken en innovaties op het gebied van eten is het boek mooi geïllustreerd met kleurenprenten, reproducties en foto’s. Elk hoofdstukje wordt steevast afgesloten door een paar receptjes uit historische kookboeken, zevenendertig in totaal.

Door dit boek op te hangen aan de opportuniteit die het Mozartjaar biedt, is het een gimmick van zijn eigen concept geworden. Wat meer wetenschappelijke integriteit en wat minder journalistiek had van dit boek een interessante titel kunnen maken in de groeiende reeks publicaties over de culinaire geschiedenis. Nu is het gewoon een vlot geschreven boek dat in uitwerking beperkt wordt door zijn zogenaamd centrale thema: Mozarts Menu.

[Edward Vanhoutte]


Titel:
Mozarts Menu. De eetcultuur van de tweede helft van de 18e eeuw.
Auteur: Lizet Kruyff & Jonneke Krans
Uitgeverij: Uitgeverij Pereboom
Jaar: 2006
Collatie: 176 pp. – ill.
ISBN: 90-77455-44-2
Kwalitatieve beoordeling: ***
Moeilijkheidsgraad: II

Geen opmerkingen: