Tussen Vlaanderen en Nederland heerst er een heerlijke spraakverwarring. In Vlaanderen is het simpel: de Indonesische keuken is die van Indonesië, en de Indische keuken die van India. In Nederland zijn de zaken echter wat gecompliceerder en wordt er een onderscheid gemaakt tussen de Indiase keuken, de Indonesische keuken en de Indische keuken. De Indiase keuken is voor de Nederlander de oorspronkelijke keuken uit India, en de Indonesische die uit Indonesië. Maar met de Indische keuken wordt die specifieke creatieve keuken bedoeld die in de koloniale en post-koloniale periode is ontstaan door schaarste aan producten uit het vaderland. De Nederlands-Indiërs en Indische Nederlanders in Nederland enerzijds en de Nederlanders in Indonesië anderzijds probeerden de smaken van respectieve traditionele culinaire tradities te benaderen met behulp van erzats ingrediënten. Ver van huis werden hiervoor groenten, specerijen en kruiden gebruikt die qua smaak enigszins leken op de originele ingrediënten, of klassiekers van het gastland werden vernationaliseerd door het gebruik van een overwegend ingrediënt uit de andere traditie. Deze heimwee-keuken ontwikkelde zodoende een fusion kookstijl avant la lettre. De smaak van het oer-hollandse gerecht ‘hete bliksem ‘(een stamppot van aardappelen, appelen en peren) werd in Indonesië bijvoorbeeld benaderd door het gebruik van oebi (zoete aardappel) en ananas. In Nederland werd er dan weer rabarber gebruikt om de smaak van blimbing te benaderen, en klappermelk werd vervangen door koemelk met een beetje suiker. De Indonesische verse specerijen moesten noodgedwongen vervangen worden door gedroogde en vermalen specerijen. Dit had als onvermijdelijk gevolg dat een gerecht klaargemaakt in Nederland anders smaakte dan datzelfde gerecht klaargemaakt in Nederlands-Indië.
Wanneer in de jaren zeventig meer en meer exotische producten in Europa besckikbaar werden, verdween de creatieve fusion kookstijl naar de achtergrond ten voordelen van het traditionele Indonesische koken. De uitgevers van kookboeken speelden gretig in op dit fenomeen en op de populariteit van de Indonesische keuken en brachten oorspronkelijke titels over de Indische keuken vanaf de jaren zeventig opnieuw op de markt als Indonesische kookboeken. Hiermee ontstond bij het publiek de begrijpelijke verwarring omtrent de twee verschillende keukens. Die verwarring en de teloorgang van de Indische keuken was voor de Stichting Het Indisch Huis reden genoeg om aan Lonny Gerungan de opdracht te geven de authentieke Indische keuken, die hij als Indonesiër in Nederland heeft leren kennen, in meer dan 350 recepten voor de volgende generaties op te tekenen en te bewaren. Na een historische inleiding over het koloniale verleden van Nederland, en een verhelderend hoofdstuk over de Indische keuken, zijn invloeden, typische ingrediënten en kooktechnieken, loodst Gerungan de lezer door veertien hoofdstukken met exotisch klinkende recepten. Een verklarende woordenlijst van de gebruikte ingrediënten, een literatuurlijst en enkele registers sluiten het boek af. Hoewel dit boek vooral de Nederlandse (postkoloniale) markt zal bekoren, heeft het de encyclopedische allures om op elke boekenplank met standaard-kookboeken voor te komen.
[Edward Vanhoutte]
Titel: De authentiek Indische keuken. Originele recepten uit Nederlands-Indië.
Auteur: Lonny Gerungan
Uitgeverij: Het Indisch Huis / Fontaine Uitgevers
Jaar: 2005
Collatie: 432 pp. – ill.
ISBN: 90-5956-128-7
Kwalitatieve beoordeling: ****
Moeilijkheidsgraad: II
Geen opmerkingen:
Een reactie posten